15 Temmuz Demokrasi Meydanı’nda düzenlenen programa Şehzadeler Kaymakamı Fatih Genel, Manisa İl Sağlığı Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanı Uzm. Dr. Metin Gümüş, Birim Sorumlusu Dr. Yıldız Karakuş, Şehzadeler İlçe Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Müjde İlgün, müdürlük personeli katıldı. Programda vatandaşların kan şekeri ölçümü yapıldı, karbonmonoksit ölçümü yapıldı. Diyetisyen tarafından bilgiler verildi.
Şehzadeler İlçe Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Müjde İlgün,
“Dünya çapında her 10 yetişkinden 1'i diyabet hastasıdır. Yüzde 90'dan fazlasında tip 2 diyabettir. 2021 yılında 537 milyon yetişkin (10 kişiden 1'i) diyabetle yaşamaktaydı. Bu sayının 2030'da 643 milyona, 2045'te ise 783 milyona çıkması bekleniyor. Diyabetli olan yaklaşık 2 yetişkinden birine (%44) tanı konulamamaktadır (240 milyon). 6 canlı doğumdan biri (21 milyon), hamilelikte yüksek kan şekerinden (hiperglisemi) etkilenmektedir 2021-23 Dünya Diyabet Günü teması ‘Diyabet Bakımına Erişim’ dir. Dünya çapında milyonlarca diyabet hastası diyabet bakımına erişememektedir. Diyabetli bireyler, durumlarını yönetmek ve komplikasyonlardan kaçınmak için sürekli bakım ve desteğe ihtiyaç duymaktadırlar. Çoğu durumda tip 2 diyabet ve komplikasyonları, sağlıklı alışkanlıkların benimsenmesi ve sürdürülmesiyle geciktirilebilir veya önlenebilir. Diyabetle ilgili riskiniz olup olmadığını bilmek ve gerekli önlemleri almak erken tanıyı ve zamanında tedaviyi desteklemek açısından çok önemlidir. Riski bilmek, korunmayı bilmektir” dedi.
Tip 2 Diyabet için risk faktörlerinden bahseden İlgün,
“Ailede diyabet öyküsü, fazla kilolu olmak, sağlıksız beslenme, fiziksel hareketsizlik, artan yaş, yüksek tansiyon, gebelik sırasında diyabet ve normalden yüksek doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirmek, açlık kan şekerinin diyabet tanısı kadar olmasa da belli bir sınırın üzerinde çıkması. Tip 2 Diyabetin belirtileri ise sık idrara çıkma, ağız kuruluğu, çok su içme, açlık hissi, cilt yaralarının geç iyileşmesi, kuru ve kaşıntılı bir cilt, ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma görülür. Ancak bu belirtiler zaman içinde yavaş yavaş ortaya çıkar. Tip 2 diyabet riskini azaltmak dengeli beslenmeyi ve düzenli fiziksel aktiviteyi içerir. Aşırı kilo ve obezite riski artırdığından sağlıklı kiloyu korumak çok önemlidir. Küçük bir kilo kaybı bile büyük bir fark yaratabilir. Özellikle bir veya daha fazla risk faktörüne sahip kişiler için düzenli taramalar ve kontroller, erken belirtileri tespit edebilir ve bireylerin tip 2 diyabetin başlamasını geciktirmek veya önlemek için gerekli değişiklikleri yapmasına yardımcı olabilir. Bu risklere ve belirtilere sahip olan kişiler mutlaka Aile Hekimlerine başvurarak gerekli tahlilleri yaptırıp daha sonra Sağlıklı Hayat Merkezlerinde bulunan Sağlıklı Beslenme ve Fiziksel Aktivite Birimlerinden ücretsiz danışmanlık alabilirler” diye konuştu.
Her yıl yaklaşık 3 milyon insanın KOAH nedeniyle yaşamını yitirdiğine dikkat çeken İlgün,
“KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), akciğer dokusunun uzun süreli hasarının yol açtığı hava yolu daralması neticesinde gelişen; öksürük, balgam ve ilerleyici nefes darlığı ile karakterize; yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığıdır. Hastalık hakkında yapılan büyük çaplı araştırmalara göre, dünyada KOAH sıklığı yüzde 10,3 olup her yıl yaklaşık 3 milyon kişi KOAH nedeniyle yaşamını yitirmektedir. Tüm dünyada KOAH gelişimine neden olan en önemli risk faktörü tütün kullanımı ve her türlü tütün dumanına (sigara, nargile, puro, elektronik sigara, ısıtılmış tütün ürünleri gibi) maruz kalmadır. Hastaların yüzde 90’ndan fazlasında tütün ve tütün ürünleri temel nedendir. Bunun yanında; odun, kömür, petrol, gaz gibi fosil yakıtlarla tezek gibi biyokütle yakıtlarının dumanına maruz kalma ve hava kirliliği gibi solunum yolu irritanları da önemli risk faktörleri arasında yer almaktadır. KOAH'ın tanısı, sağlık kurumlarında basit ağrısız bir test olan “nefes ölçüm testi” ile kolayca konulabilir. Teşhis, solunum fonksiyon testleri kullanılarak hava akımında azalmaya yol açan tıkanıklığın belirlenmesi yoluyla doğrulanabilir. Öncelikli olarak belirtmek gerekir ki KOAH’ta akciğer fonksiyonlarındaki hızlı bozulmayı yavaşlattığı ispatlanan tek girişim sigaranın bırakılmasıdır. Hastalığı tedavi etmenin temel amaçları arasında hastalığın bulgularını hafifletmek, solunum yollarındaki hasarı azaltmak ve akciğerlerin oksijenlenmesini düzeltmek yer almaktadır. Yaygınlığı ve etkisi nedeniyle bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen hastalıkla mücadelede toplum farkındalığının artırılması kritik bir aşama olup “15 Kasım Dünya KOAH Günü” bu misyona hizmet etmektedir. Bu doğrultuda 2023 yılının teması “Nefes Almak Hayattır, Erkenden Harekete Geçin” olarak belirlenmiş yaşam boyu akciğer sağlığının öneminin vurgulanması amaçlanmıştır” diye konuştu.