Akciğer kanseri, dünya genelinde erkeklerde en sık, kadınlarda ise meme kanserinin ardından ikinci sırada en fazla görülen kanser türünü oluşturuyor.
Dünyada ve Türkiye'de kanser kaynaklı ölümlerin en yaygın nedeni olarak gösterilen akciğer kanserinde 2022'de dünyada yaklaşık 2,5 milyon yeni vakanın ortaya çıktığı ve bu hastalığa bağlı 1,8 milyon ölümün gerçekleştiği tahmin ediliyor.
Türkiye'de de erkeklerde en fazla görülen kanserler içinde ilk sırayı alan akciğer kanseri, ortalama her 100 bin erkekten 55'inde ortaya çıkıyor, kadınlarda ise ortalama 100 binde 11 görülme sıklığıyla en fazla görülen kanserler arasında beşinci sırada yer alıyor.
Bakanlığın son verilerine göre, Türkiye'de bir yıl içerisinde yaklaşık 31 bin kişi akciğer kanseri tanısı alırken, 25 bin kişi bu nedene bağlı hayatı kaybetti.
Erkeklerde akciğer kanserinin yüzde 90'ı sigara kaynaklı
Tütün ve tütün ürünleri kullanımı, özellikle akciğer kanserinin en önemli risk faktörünü oluşturuyor. Türkiye'de yapılan bir çalışmanın sonuçlarına göre, tütün ve tütün ürünleri kullanımı nedeniyle akciğer kanseri oluşma oranı erkeklerde yaklaşık yüzde 90, kadınlarda ise yüzde 43.
Tütün ve tütün ürünü tüketimindeki azalmayla akciğer kanseri görülme sıklığı da azalıyor. Akciğer kanserinin diğer önemli nedenleri arasında asbest, ağır metaller ile hava kirliliği, pasif içicilik, radon gibi çevresel risk faktörlerine maruziyet yer alıyor.
Geçmeyen veya giderek kötüleşen öksürük, öksürürken kan veya kanlı balgam çıkarmak, derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken kötüleşen göğüs ağrısı, iştahsızlık, halsizlik, yorgunluk ve kilo kaybı, ses kısıklığı, nefes darlığı akciğer kanserinin en önemli belirtileri arasında sayılıyor.
Fiziki muayene, akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi, bronkoskopi, biyopsi ve patolojik inceleme gibi yöntemlerle teşhis edilen hastalıkta, hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı gibi farklı faktörler dikkate alınarak cerrahi, hedefe yönelik tedaviler, radyoterapi, kemoterapi, immünoterapi gibi farklı tedavi seçenekleri kullanılıyor.
Önleyici tedbirler ve erken evrede tanı, akciğer kanseriyle mücadeledeki en kritik aşamaları oluşturuyor. DSÖ'nün yayımladığı Akciğer Kanseri 2023 Raporu'nda da akciğer kanserinin önlenmesi programlarının, bu iki noktaya odaklanması gerektiği belirtiliyor.
Sağlık Bakanlığı öncülüğünde bu doğrultuda, bireyleri tütün ve tütün ürünlerinin zararlarından korumayı amaçlayan Ulusal Tütün Kontrol Programı uygulanıyor. 1-30 Kasım Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında da ülke genelinde tütün ve tütün ürünlerinin zararları, bu ürünlerden uzak durulmasının önemi, sağlıklı beslenme, düzenli fiziksel aktivite gibi konularda farkındalık oluşturucu etkinlikler gerçekleştirilecek.
