Bu yazımda sizlere Milli Mücadele döneminde, kadınlarımızın verdiği mücadelenin farklı cephelerdeki savaşları kazanmamıza ve ülkemizde Cumhuriyet’in ilan edilmesine ne denli katkıları olduğunu anlatmaya çalışacağım.
Mondros Mütarekesi’nden sonra ülkemizde yaşanan işgaller ülke genelinde büyük bir tepkiyle karşılanmış ve bunun üzerine mitingler düzenlenerek işgaller protesto edilmiş. Ülke genelinde işgaller devam ederken, Anadolu’da birçok miting düzenlenmiştir fakat kadınlar Anadolu’daki mitinglere sadece dinleyici olarak katılmışlar. Ancak 13 Ocak 1920’deki Sultanahmet Mitinginde ise kadınlar sadece dinleyici olarak değil, aynı zamanda konuşmacı olarak katılmışlar.
Sultanahmet Mitinginde kadınlar, Anadolu’ya yapılan işgalleri kınayan ve birlik, beraberliğin önemini vurgulayan konuşmalar yapmışlar ve ülkenin kurtuluşu için erkeklerle birlikte her koşulda mücadeleye hazır olduklarını da tüm dünyaya ilan etmişler.
Bu mitingte konuşma yapan kadınlarımız:
• Halide Edip (Adıvar),
• Nakiye (Elgün),
• Sabahat (Filmer),
• Şükufe Nihal (Başar),
• Hayriye Melek (Hunç).
Özellikle Halide Edip Adıvar’ın Sultanahmet Mitinginde halka yaptığı konuşma halk açısından oldukça etkileyici olmuştur.
Halide Edip Adıvar’ın Sultanahmet Mitinginde söylediği bazı sözler:
“Yemin ediyorum ki, Osmanlı sancağına, tarihine hıyanet etmeyeceğim. Allah’a, hakka, milletlerin İlâhî hakkına dayanan Türk milleti, bütün Müslüman ve Türk dünyasına ilân ediyorum. Dâvamızı ilân ediyorum.”
Kadınların vatanını işgallerden kurtarmak için canlarını seve seve vereceklerini vurguladıkları konuşmalar kamuoyunda oldukça fazla ilgi görürken etkisi de o derece fazla olmuş. Dönemin basını da mitinglerle ilgili haber yaparken, özellikle de kadınların yaptıkları toplantılara ve konuşmalara oldukça fazla yer vermiş.
Millî Mücadele taraftarı gazeteler “kadınlar destek veriyorsa, erkekler de direnişi tüm gücüyle desteklemeli” mesajını miting haberleri üzerinden tüm halka duyurmuşlar.
Kadınların mitinglerde yapmış olduğu bu konuşmalar, Anadolu kadınlarının ayaklanmasını ve Millî duygularını harekete geçirmesi açısından oldukça önemli bir başlangıç olmuş. Toplumun milli duygularını uyandırıp harekete geçirdikten sonra, Türk kadınları teşkilatlanarak bütün olanaklarını ordu için seferber etmiş.
Bu yazımda sizlere Sultanahmet Mitinginde kadınlarımızın yaptığı konuşmaların ne denli önemli olduğunu vurgulamak istedim. Yazımın devamında ise, sizlere cephelerimizdeki kahraman kadınlarımızı anlatmaya çalışacağım.
Milli Mücadele Döneminde Kadınların Mücadelesi
Deniz Alkım Kaynar
Yorumlar