Teknolojinin hızla geliştiği günümüzde dijitalleşme, her alanda olduğu gibi kütüphaneleri de büyük bir dönüşüme zorladı.  Artık kitaplara sadece fiziksel olarak değil dijital olarak da ulaşabiliyoruz. Kitap, dergi ve akademik çalışmalara ulaşmak geçmiş zamanlardaki kadar zor değil.

Peki, bu dijital devrim, fiziksel kütüphanelerin sonunu mu getiriyor? Yoksa kütüphaneler, dijitalleşmeye ayak uydurarak yeni bir kimlik mi kazanıyor?

Kütüphaneler yüzyıllardır bilginin muhafaza edildiği ve paylaşıldığı yerler oldu. Yalnız kütüphaneye gitmek bir çok kişi için bir o kadar da imkansız bir durum. Bir çok küçük köylerde geçtiğimiz yıla kadar kütüphane bile yoktu. Dijital çağın getirdiği yeniliklerle birlikte kütüphaneler artık yalnızca fiziksel mekanlar değil.  E-kitaplar, pdfler dijital veri tabanları, sanal arşivler gibi imkanlar sayesinde kütüphaneler her an elimizin altında. İnsanlar, evinden çıkmadan hatta otobüste, kafede ya da çalıştığı yerde dünyanın öbür ucundaki bir kütüphanenin arşivine ulaşabiliyor. Dijitalleşme aslında bilginin daha hızlı yayılmasını ve dünyanın her yerindeki kitaplara ulaşma imkanı sağladı.

Peki, dijital kütüphanelere her an erişim sağladığımız dönemde fiziksel kütüphaneler neden önemli?

Dijital olanaklar ne kadar hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olsa da fiziksel kütüphanelerin vazgeçilmez bir rolü var.  Öncelikle Kütüphaneler sadece kitap okunma bir merkez değil, aynı zamanda öğrencilerin ders çalışmak için gittiği, ortaokul öğrencilerinin grup projelerini yaparak sosyalleştiği birer topluluk merkezidir. Özellikle büyükşehirlerde yaşayan ve sessiz bir yer arayışı içerisinde olan insanlar için kütüphaneler ‘Bulunmaz Hint kumaşı’dır. İnsanlar için bazen kaçış  noktası olan kütüphaneler,  aynı zamanda henüz dijitale aktarılmamış, nadir kitaplar ve el yazmaları ile doludur. Tabi ki bu dijitalleşmeyen kitaplar her ne kadar her kütüphanede bulunmasa da, büyükşehirdeki kütüphanelerin bir çoğunda mevcuttur.

Fiziksel kütüphaneler, bilginin ötesinde sosyal bağlar kurulan, öğrenmenin desteklendiği, fikirlerin paylaşıldığı yerlerdir.  Dijitalleşmenin hızlı bir şekilde yayıldığı dönemde kütüphaneler, mekansal ve kültürel bir köprü olmaya devam ediyor.

Peki bu durumda geleceğin kütüphaneleri nasıl olacak?

Geleceğin kütüphaneleri esnek ve kusursuz işbirliğinin sağlandığı, dijital ve fiziksel dünyaların buluştuğu hibrit mekanlar olacak. Geleceğin kütüphanelerinin çok kısa sürede hayatımızda daha fazla var olacağına inanıyorum. Bir yandan teknoloji ile erişim imkanları hızlanırken bir yandan da fiziksel mekanları koruyarak topluluklara hizmet vermeye devam edecekler.

Dijital okuryazarlık eğitimleri ve makerspace alanları, sanal gerçeklik deneyimleri gibi yenilikler, kütüphanelerin klasik işlevlerine modern bir boyut katacak. Kütüphaneler gelecekte sadece bilgi alanları değil, aynı zamanda teknolojiyi öğrenme ve uygulama alanları olarak işlev görecek. Eğitim, uygulama, sosyal etkileşim ve teknoloji kütüphanelerin yeni misyonları arasında yer alacak.

Sonuç olarak, kütüphanelere son zamanlarda dijitalleşmenin verdiği imkanlar ile ilgi azalsa da, fiziksel mekanların öneminin asla kaybolmayacağına inanıyorum.